Zapalenie trzustki, a jej schorzenia


Trzustka jest gruczołem wewnątrzwydzielniczym produkującym hormony – insulinę i glukagon, a także wytwarza sok trzustkowy, zawierający enzymy trawienne, i wydziela go do dwunastnicy. Wtedy pełni funkcję gruczołu zewnątrzwydzielniczego. Zakłócenia w jej pracy prowadzą do poważnych zaburzeń trawienia oraz zaburzeń gospodarki węglowodanowej.

Ostre zapalenie trzustki
Najczęstszą przyczyną schorzenia są choroby dróg żółciowych, zwłaszcza kamica żółciowa. Może je też spowodować długotrwałe spożywanie alkoholu.
Objawy zaczynają się gwałtownie, po dużych błędach dietetycznych lub wypiciu znacznych ilości alkoholu. Główne sygnały świadczące o chorobie to nawracające bóle, często napadowe. Opisywane jako ściskające, opasujące, piekące, zlokalizowane w nadbrzuszu, promieniujące do kręgosłupa. Niestety, nie ustępują po środkach przeciwbólowych. Pojawiają się też inne dolegliwości takie jak niepokój, wymioty, nudności, wzdęcia brzucha, gorączka, dreszcze, biegunki, żółtaczka.
Choroba może mieć przebieg łagodny i wtedy dolegliwości ustępują po kilku dniach.
W cięższych przypadkach mogą wystąpić zaburzenia oddychania i krzepliwości krwi oraz ze strony układu krążenia. Niejednokrotnie objawy są bardzo poważne, a rokowania niepomyślne.
Jednym z podstawowych badań umożliwiających rozpoznanie choroby jest oznaczenie amylazy w surowicy krwi i w moczu. Zwiększone stężenie świadczy zazwyczaj o chorobie trzustki. Wykonuje się też badania na aktywność lipazy, poziom glukozy, wapnia i leukocytozy we krwi.
Ostre zapalenie trzustki wymaga leczenia szpitalnego. Terapia polega na stosowaniu odpowiedniej diety, podawaniu leków przeciwbólowych, antybiotyków, leków hamujących wydzielanie soku żołądkowego, insuliny w przypadku wystąpienia cukrzycy. Nieraz konieczna jest operacja w celu usunięcia martwiczych i zakażonych tkanek trzustki bądź pęcherzyka żółciowego czy kamieni z przewodu żółciowego.
Podczas ostrego zapalenia trzustki, przez pierwsze dni obowiązuje głodówka, chorzy odżywiani są dożylnie lub dojelitowo. Przez ok. miesiąc dieta jest restrykcyjna. Składa się z 5 posiłków dziennie o małej objętości, lekkostrawnych, gotowanych. Nie wolno smażyć i dusić potraw na tłuszczu. Zabronione jest stosowanie ostrych przypraw, można natomiast używać łagodne. Ograniczyć trzeba solenie. Dieta nie powinna zawierać zbyt dużo błonnika pokarmowego, należy także wykluczyć produkty działające wzdymająco, takie jak warzywa kapustne i strączkowe. Można pić soki owocowe i warzywne, słabą herbatę. Poleca się chude wędliny, mięso, mleko odtłuszczone. W miarę rekonwalescencji jadłospis może być zbliżony do żywienia człowieka zdrowego. Oczywiście pewne zasady należy już stale przestrzegać.

Przewlekłe zapalenie trzustki
Choroba ujawnia się najczęściej u osób długotrwale nadużywających alkoholu. Prawdopodobnie istotne znaczenie w rozwoju tego schorzenia ma także duże spożycie białka i tłuszczów. Predyspozycje do tego schorzenia mają też chorzy z nadczynnością przytarczyc, z pourazowym lub pooperacyjnym uszkodzeniem przewodu trzustkowego, z rakiem trzustki.
Choroba ma wieloletni przebieg i niecharakterystyczne objawy, co utrudnia diagnozę. Polega ona na stopniowej i postępującej martwicy oraz włóknieniu trzustki, doprowadzając po latach do niewydolności wydzielniczej, a co z tym związane zaburzeń trawienia, wchłaniania i cukrzycy.
Niewydolność trzustki może rozwijać się skrycie. Bóle są zwykle długotrwałe, pojawiają się w nadbrzuszu, promieniują do kręgosłupa. Z czasem stają się bardziej intensywne, nierzadko opasujące, trwają godzinami. Wymagają stosowania mocnych środków przeciwbólowych. Pojawiają się także nudności i wymioty. Nawracające bóle, nasilające się po jedzeniu, skłaniają do unikania pokarmów, co wraz z pojawiającymi się biegunkami prowadzi do utraty masy ciała. Biegunki tłuszczowe o przykrym zapachu są spowodowane brakiem wystarczającej ilości enzymów trawiących pożywienie. U ok. 20-30% chorych pojawia się cukrzyca.
Rozpoznanie choroby w początkowym okresie jest dość trudne z uwagi na brak charakterystycznych objawów. Podstawowym badaniem jest USG jamy brzusznej. Pozwala ono obserwować zmiany w obrębie trzustki (zwłóknienia, zwapnienia), a także rozpoznać choroby współistniejące, np. kamicę żółciową. Dobrą metodą diagnostyczną jest też tomografia komputerowa oraz rezonans magnetyczny. W zaawansowanych postaciach choroby przydatne bywa EPCW, pozwalająca na ocenę dróg trzustkowych i żółciowych. Nieraz pomocne jest badanie rentgenowskie jamy brzusznej.
Czasem wystarczy jedynie dieta niskotłuszczowa i odstawienie alkoholu. W większości chorym podaje się enzymy trzustkowe (w tabletkach), których chory narząd nie może sam wytworzyć w odpowiedniej ilości. Stosuje się także leki przeciwbólowe, rozkurczowe, zmniejszające wydzielanie żołądkowe i trzustkowe. Jeśli podczas zapalenia trzustki rozwinie się cukrzyca, włącza się również jej leczenie. Nieraz konieczna jest operacja usunięcia części zniszczonej trzustki. Ważne jest leczenie wczesnego stadium kamicy żółciowej lub zapalenia dróg żółciowych.
W diecie wskazane są potrawy lekkostrawne, w niewielkich porcjach (jednocześnie trzeba przyjmować preparaty z enzymami trzustkowymi). Zalecane produkty to: czerstwe pieczywo, kasze, mleko odtłuszczone, chudy biały ser, chude mięso oraz chuda wędlina i ryby, tłuszcze roślinne. Można pić świeże soki owocowe i warzywne, słabą kawę i herbatę. Zupy gotuje się bez kości i mięsa, a potrawy mięsne przyrządza bez tłuszczu lub piecze w folii.

3 komentarze:

  1. Faktycznie często ten organ jest bardzo zniszczony u alkoholików i świadczy to o tym, że alkohol w dużych ilościach źle wpływa na nasze zdrowie. Moim zdaniem jeśli jednego wieczora przesadzimy z alkoholem to zawsze może wspomóc nas kroplówka na kaca https://detoksfenix.pl/kroplowka-na-kaca/ o której po prostu warto wiedzieć.

    OdpowiedzUsuń
  2. Immortal Casino Review
    Immortal Casino Review and Ratings by kadangpintar ShootingCasino US. Test your skills in the casino and start winning! The Immortal Casino is a top online casino game  Rating: 4 · ‎Review by 제왕카지노 Shootercasino หารายได้เสริม US

    OdpowiedzUsuń